Znaczenie znaku CE na zabawkach

Urodziny, święta i mikołajki to czas, gdy rodzice i bliscy poszukują atrakcyjnych zabawek dla dzieci. Wybierając prezenty, warto jednak zwrócić uwagę na ich bezpieczeństwo i zgodność z przepisami. Jednym ze wskaźników jest znak CE, który jest potwierdzeniem zgodności produktu z europejskimi normami bezpieczeństwa. Dowiedzmy się, co dokładnie oznacza ten symbol, dlaczego jest tak ważny i jak rodzice mogą uniknąć ryzyka przy zakupie zabawek.

Czym jest znak CE?

Znak CE (Conformité Européenne) to symbol oznaczający, że produkt spełnia wymagania dyrektyw Unii Europejskiej dotyczących zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Zabawka oznaczona tym znakiem przeszła szereg testów i spełnia wymogi Dyrektywy 2009/48/WE, która dotyczy bezpieczeństwa zabawek dla dzieci do 14 roku życia. Znak CE nie jest jednak oznaczeniem jakości – to symbol standardów bezpieczeństwa, co oznacza, że produkt jest dopuszczony do sprzedaży na rynku europejskim, ale niekoniecznie gwarantuje wysoką trwałość lub jakość wykonania.

Jak przebiega proces certyfikacji CE?

Certyfikacja CE to złożony proces, za który odpowiada producent. Aby uzyskać ten znak, zabawka lub inny produkt musi przejść testy i badania laboratoryjne w akredytowanych ośrodkach. Sprawdzane są następujące aspekty:

• Bezpieczeństwo mechaniczne i fizyczne – zabawki nie mogą mieć ostrych krawędzi ani drobnych elementów, które mogłyby zostać połknięte. Muszą też być stabilne, a ich materiały powinny wytrzymywać określone obciążenia.
• Toksyczność materiałów – wszystkie elementy zabawki powinny być wolne od substancji toksycznych oraz metali ciężkich, takich jak ołów, kadm czy chrom (VI), by chronić zdrowie dziecka.
• Bezpieczeństwo chemiczne – zabawki są badane pod kątem emisji substancji lotnych i migracji związków chemicznych, które mogą mieć kontakt ze skórą dziecka lub zostać przypadkowo połknięte.

Jeśli zabawka spełnia wszystkie wymagania i mieści się w dopuszczalnych normach dla szkodliwych substancji, producent może umieścić znak CE na produkcie i dołączyć deklarację zgodności, która potwierdza, że produkt spełnia wszystkie istotne wymogi bezpieczeństwa.

Jak rodzice mogą rozpoznać oryginalny znak CE i bezpiecznie kupować zabawki?

• Śledź informacje o wycofywanych produktach – co jakiś czas warto sprawdzać listy zabawek wycofywanych z rynku ze względu na niezgodność z normami. Informacje te publikują europejskie instytucje nadzoru, a w Polsce GIS i UOKiK.
• Sprawdzaj wiarygodność sprzedawcy – kupuj zabawki znanych producentów i w renomowanych sklepach, zarówno stacjonarnych, jak i internetowych. Zabawki powinny być solidnie wykonane, wolne od intensywnych zapachów chemicznych.
• Zwróć uwagę na znak CE – oryginalny znak CE powinien być wyraźny, naniesiony bezpośrednio na produkcie lub opakowaniu, i wyglądać jak dwie litery z równymi odstępami. Unikaj oznaczeń z literami blisko siebie lub połączonymi, które mogą wskazywać na oznaczenie „China Export”, niegwarantujące zgodności z normami europejskimi.

Dodatkowe certyfikaty, które warto znać i szukać na opakowaniach zabawek

Poszukuj dodatkowych certyfikatów, które mogą być pomocne w wyborze:

• EN 71 (EN 71-1, EN 71-2, EN 71-3) – europejskie normy bezpieczeństwa, obejmujące m.in. bezpieczeństwo mechaniczne, łatwopalność i poziom substancji chemicznych w zabawkach.
• EN 62115:2005+A2:2011 dotyczy bezpieczeństwa elektrycznego w zabawkach. Normą tą objęte są zabawki na baterie lub podłączane do prądu, w tym elektroniczne gadżety i interaktywne zabawki. Badania według tej normy obejmują testy odporności na przegrzanie, zabezpieczenia przed zwarciem jak również otwarciem schowka z baterią oraz ocenę ryzyka porażenia prądem – wszystko to ma na celu eliminację potencjalnych zagrożeń podczas zabawy.
• EN 60825-1:2014-11 reguluje użycie elementów laserowych i diod LED, które można spotkać w zabawkach takich jak pistolety laserowe, latarki LED czy projektory gwiazd. Norma ta klasyfikuje poziom promieniowania świetlnego, dzięki czemu zabawki nie stanowią zagrożenia dla wzroku dziecka ani innych osób.
• GS i GS TÜV – niemieckie certyfikaty bezpieczeństwa, które potwierdzają, że produkt został przetestowany przez niezależne laboratoria i spełnia dodatkowe wymagania bezpieczeństwa. Co ciekawe do samolotu możesz zabrać fotelik samochodowy właśnie z certyfikatem i homologacją TÜV.
• Oeko-Tex Standard 100 – choć nie jest to stricte polski certyfikat, jest bardzo ceniony na polskim rynku dla produktów dziecięcych, zwłaszcza tekstyliów, takich jak ubranka, pościele czy ręczniki. Oeko-Tex Standard 100 oznacza, że produkt został przebadany na obecność 100 szkodliwych substancji chemicznych oraz pierwiastków i jest bezpieczny nawet dla skóry niemowląt.

Certyfikaty zabawek – nie tylko na rynku polskim

Podróżowanie stało się dziś prostsze niż kiedykolwiek, a wiele rodzin chętnie wybiera odległe kierunki, takie jak Chiny czy kraje Zatoki Perskiej np: Zjednoczone Emiraty Arabskie. Każdy z tych regionów, mimo różnic kulturowych i regulacyjnych, w ostatnich latach zaostrzył wymagania dotyczące jakości i bezpieczeństwa produktów sprzedawanych na lokalnych rynkach.

Ciekawostką jest fakt, że w Chinach standardy dla produktów na rodzimy rynek bywają bardziej rygorystyczne niż te dotyczące eksportu, co rodzi pytanie o jakość zabawek dostępnych w innych krajach jak również u Nas. Z kolei państwa Zatoki Perskiej wprowadziły certyfikację wzorowaną na europejskich normach, aby zapewnić bezpieczeństwo konsumentów, także dzieci.

Normy dotyczące zabawek wyprodukowanych w Chinach, które trafiają na nasz rynek, niestety niezwykle często przekraczają dopuszczalne poziomy substancji chemicznych. Więcej na ten temat można dowiedzieć się ze strony Safety Gate, która regularnie publikuje ostrzeżenia o niebezpiecznych zabawkach i innych produktach. Wspominałam o tym również w poprzednim wpisie, opisując przypadek slajmów (Slime) – niepozornych, lepkich zabawek, które mogą stanowić realne zagrożenie dla zdrowia dziecka ze względu na przekroczone normy zawartości boru czy o zgrozo nawet ołowiu!

Jeśli planujesz zakup zabawek w tych krajach, warto znać lokalne oznaczenia i certyfikaty, które gwarantują, że produkty spełniają określone normy bezpieczeństwa. W dalszej części artykułu znajdziesz omówienie dwóch kluczowych certyfikatów: chińskiego CCC oraz obowiązującego w krajach Zatoki Perskiej GCC.

CCC (China Compulsory Certification):

1. Opis: Certyfikat CCC jest obowiązkowym systemem certyfikacji w Chinach, wprowadzonym w 2002 roku. Został zaprojektowany, aby zapewnić bezpieczeństwo, ochronę zdrowia, ochronę środowiska oraz jakość produktów dostępnych na chińskim rynku.
2. Zakres produktów: Certyfikat obejmuje różnorodne produkty, m.in. zabawki, urządzenia elektryczne, sprzęt IT, części motoryzacyjne, tekstylia i inne. Dla produktów dziecięcych sprawdzane są szczególnie materiały, z których zostały wykonane, i ich potencjalny wpływ na zdrowie.
3. Proces:
   • Produkty muszą przejść testy w zatwierdzonych chińskich laboratoriach (tylko certyfikowane laboratoria w Chinach są akceptowane).
   • Inspekcje fabryk są obowiązkowe.
4. Obowiązek: Bez oznaczenia CCC produkt nie może być sprzedawany ani importowany do Chin.
5. Porównanie z CE: CCC różni się od CE tym, że proces certyfikacji jest bardziej scentralizowany i wymaga zaangażowania chińskich instytucji.

GCC (Gulf Conformity Mark):

1. Opis: Certyfikat GCC, wprowadzony przez Gulf Cooperation Council (Radę Współpracy Zatoki Perskiej), jest obowiązkowy dla produktów wprowadzanych na rynki krajów GCC: Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Kuwejtu, Omanu, Kataru i Bahrajnu.
2. Zakres produktów: Głównym celem jest certyfikacja produktów takich jak:
   • Zabawki (podlegają standardom zgodnym z GCC Technical Regulation on Children’s Toys, wzorowanym na EN 71).
   • Urządzenia elektryczne.
   • Produkty konsumenckie, które mogą wpływać na zdrowie i bezpieczeństwo użytkowników.
3. Wymagania:
   • Produkt musi spełniać techniczne wymagania i normy bezpieczeństwa określone przez GCC Standardization Organization (GSO).
   • W przypadku zabawek normy są zbliżone do europejskich, co ułatwia certyfikację produktów zgodnych z CE.
4. Podobieństwo do CE: System GCC jest wzorowany na europejskim CE, co oznacza, że produkty posiadające CE mogą łatwiej uzyskać GCC (choć każdorazowo wymagają zgłoszenia i inspekcji dokumentów).