Dzień Jeża w przedszkolu który przypada 10 listopada to wyjątkowa okazja do poznania fascynującego świata tych uroczych ssaków. To nie tylko zabawa, ale także edukacja, która pozwala dzieciom lepiej zrozumieć i docenić przyrodę wokół nas. W tym artykule opisuję, jakie znaczenie ma ten dzień, kto go ustanowił, jakie są ciekawe fakty o jeżach oraz jakie zabawy można zorganizować, aby uczcić sympatyczne kolczaste zwierzątko.

Kto ustanowił Międzynarodowy Dzień Jeża?

Dzień Jeża (ang. Hedgehog Day) został ustanowiony w celu podkreślenia potrzeby ochrony tych niewielkich ssaków i ich środowiska naturalnego. Pomysłodawcą tego święta jest brytyjska organizacja British Hedgehog Preservation Society, która działa na rzecz ochrony jeży. Święto to ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat zagrożeń, jakie niosą ze sobą działania człowieka, takie jak utrata siedlisk czy ruch drogowy, dla populacji jeży.

Dzień Jeża w przedszkolu i żłobku – ciekawostki, potwierdzone fakty o jeżach

Ewolucja jeży: Jeże są jednymi z najstarszych ssaków na Ziemi. Linia ewolucyjna jeży sięga kila milionów lat wstecz! Przodkowie jeży zamieszkiwali ziemię, kiedy bytowały na niej dinozaury.
Obecnie: Jeże występują głównie w Europie, Azji i Afryce.

Ochrona jeży: Jeże objęte są w Polsce ścisłą ochroną gatunkową, w związku z czym nie można ich przetrzymywać w niewoli, krzywdzić, niszczyć ich gniazd, celowo straszyć lub przeganiać, a także zmieniać ich siedlisk (przesiedlać). Jeże nie przyczyniają się do rozprzestrzenia się wścieklizny, ale mogą mieć pchły, kleszcze, zaś w skrajnych przypadkach wszy. W skrajnych przypadkach nadmiar bytujących na jeżu kleszczy nawet do 50 osobników, może przyczynić się do obniżenia odporności jeża, wycieńczenia i niestety śmierci.

Znak drogowy z jeżem: W niektórych miastach, w tym w Lublinie, postawiono znaki w miejscach wskazanych przez mieszkańców, gdzie jeże najczęściej przechodzą przez ulicę. Znak został uzgodniony z policją. „Znak Drogowy A18f Uwaga jeże” jest oznakowaniem niewynikającym z przepisów ruchu drogowego. Jego celem jest ostrzeganie kierowców na terenach prywatnych lud wewnętrznych drogach o ewentualnym zmożonym ruchu jeży.

Nocne istoty: Jeże są nocnymi zwierzętami, co oznacza, że większość ich aktywności zachodzi w nocy. Mają one doskonały słuch i węch, co pomaga im w poszukiwaniu pożywienia w ciemnościach. Dziennie w poszukiwaniu pożywienia potrafią tuptać nawet 2 km. Co ciekawe w ciągu doby jeże potrafią przespać nawet do 18 godzin.

Gdzie mieszkają jeże: Jeże odnajdują swoje miejsce na ziemi w różnorodnych siedliskach, jednak z jednym warunkiem – obecności drzew i krzewów gdzie budują swoje gniazda. Dlatego też można je napotkać zarówno na skraju tajemniczych lasów, w bujnych ogrodach, malowniczych parkach, jak i w urokliwych sadach. Jeże często też przejmują opuszczone nory przez inne zwierzęta. Jeże preferują samotniczy tryb życia.

Ostroga obronna: Jeże są znane z tego, że mają kolce na swoim grzbiecie, które służą jako obrona przed drapieżnikami. W rzeczywistości, są to modyfikowane włosy wytwarzające się na mięśniach, co pozwala jeżowi kurczyć się i rozprężać, co daje im możliwość stawiania czoła zagrożeniom. Nowo narodzone jeże mają niespełna 100 kolców, które są elastyczne i miękkie. Starsze jeże mają do 3500 tysiąca kolców, zaś dorosłe osobniki mają ich nawet to 7 000 igieł o długości 2 cm. W ciągu życia (do 10 lat) jeże mają 3 pokolenia kolców prościej pisząc wyśmieją 3 razy kolce.

Mięsożerny apetyt: Wbrew pozorom jeże nie jedzą warzyw i owoców (jabłek) jak przedstawione jest to w bajkach. Dodatkowo jeże też nie trawią laktozy, więc i mleka nie powinny pić. Jeże, są przede wszystkim mięsożercami (drapieżnikami). Jedzą właściwie głównie owady (żuki, chrząszcze, pędraki), ale nie pogardzą dżdżownicami, pisklętami i jajami ptaków, ślimakami, żabami czy innymi drobnymi ssakami, co czyni je ważnymi dla kontroli populacji szkodników w ogrodach.
– Co ciekawe jeż jest wyjątkowym ssakiem, zdolnym do spożywania ropuch, ponieważ posiada wyjątkową odporność na ich trujący jad.
– Jeż, przemierzając szosy w poszukiwaniu padliny, czasem staje się paradoksalnie ofiarą samochodów. Kierowcy niestety nie mogą liczyć na to, że zwierzę szybko zejdzie na pobocze. Jeż bowiem, w obliczu niebezpieczeństwa, wybiera nietypową strategię – skręca się w kulę i spokojnie czeka, aż zagrożenie minie.

Hibernacja: Jeże hibernują podczas zimy (od października do kwietnia). Oznacza to, że spędzają większą część zimy w stanie snu, aby zaoszczędzić energię. Ich temperatura ciała (1stopnia C), tętno (20 uderzeń na minutę) i oddychanie obniżają się drastycznie, co pozwala im przetrwać trudne warunki zimowe. Jeże zapadają w sen zimowy właściwie kiedy temperatura nocą spada poniżej 15 stopni. Schronienie swoje mają w korzeniach drzew, w norkach wyścielonych mchem czy również pod kopczykami z liści i gałązek.

Pożyteczny w przydomowym ogrodzie: Jeż jest spokrewniony z ryjówką i kretem, ale w przeciwieństwie do nich nie jest szkodnikiem. Jeże w ogrodzie doskonale radzą sobie z eliminowaniem ślimaków i innych owadów żerujących na warzywach i owocach. Jeśli w ogrodzie jest kompostownik to pewnym jest, że nieopodal tego „raju” pełnego przysmaków ma swoje gniazdo (legowisko) jeż. Dlatego jeśli zauważysz jeża w swoim ogrodzie, warto o niego zadbać i być uważnym podczas koszenia trawników, wyższych traw lub palenia różnych liści i gałązek, ponieważ to właśnie tam jeże mogą mieć swoje schronienie. Warto pamiętać, że zamiast palić liście i gałązki, jeśli musimy pozbyć się ich z ogrodu, warto wrzucać je do specjalnych worków, które utrzymujemy z gospodarki komunalnej.

Nowonarodzone jeże: Ciąża jeży trwa około 50 dni. Jeże po urodzeniu są bezradne, ślepe i ważą zaledwie kilka gramów. Tuż po narodzinach, posiadają one już niewielkie kolce ( około 100), które są otoczone błonką, ta błonka pęka po urodzeniu, uwalniając kolce. Kolce w tym stadium są jasne, elastyczne i pozbawione zdolności do kłucia. Dopiero około 14. dnia życia jeże otwierają swoje oczy. Młode jeże żywią się mlekiem matki przez pierwsze cztery tygodnie, a w kolejnych tygodniach matka zabiera młode jeże na spacery pod osłoną ciemności, aby zapoznały się z otoczeniem i powoli nabywały umiejętności polowania na owady. W wieku około 8 tygodni matka wypędza jeże z legowiska i rozpoczyna się ich dorosłe i niezależne życie. Zdolność do rozrodu jeże osiągają wieku 9 miesięcy.

Maleńki, ślepy 4 dniowy jeż z widocznymi już kolcami, które są miękkie.

Wiek i waga jeży: Jeże żyją na wolności do 8 lat i ważą 1,4 kg. Kiedy zbliża się okres hibernacji, jeże intensywnie żerują, aby zgromadzić optymalną ilość tłuszczu na czas zimowego snu i mogą przybrać na wadze do 1,8 kg. Jeże mogą mieć od 15 do 30 cm długości ciała. Zaś sam ogonek może mieć 2 cm długości.

Zmysły jeża: Jeże mają słaby wzrok, jednak posiadają wyjątkowo czuły zmysł węchu, a ich wąsy zwane wibrysami doskonale prowadzą jeża do skutecznego znajdowania owadów. Jeże mają również doskonały słuch.

Zęby: Jeże mogą mieć od 36 do 44 zębów. W okolicach 9 miesiąca życia wymieniają mleczne uzębienie już na stałe.

Dzień Jeża – popularne bajki, wiersze, piosenki i filmy edukacyjne z jeżem

Bajka: Jeże są również popularnymi postaciami w bajkach dla dzieci. Najbardziej znanym jeżem jest pewnie Jeżyk z Krecika.

Jeżyk i przyjaciele to bajka, która została wyemitowana w kinach 10 czerwca 2022 roku.

Na Puls Kids dostępna jest ciekawa edukacyjna seria 30-sekundowych filmików „Rysuję z Jeżykiem oraz „Jeżyk i sprężynka”. Szczególnie wideo pokazujące, jak łatwo dzieci mogą nauczyć się rysować, ma wyjątkową wartość edukacyjną.

Wiersze: Jeże to fascynujące stworzenia, które mogą być tematem wielu ciekawych wierszy. Wiersze o jeżach mogą być wspaniałym narzędziem do przekazywania informacji o przyrodzie i rozwijania wyobraźni dzieci.

  • Jeż – Jan Brzechwa
  • Przygody jeża spod miasta Zgierza – Wanda Chotomska. Poetka jest honorową obywatelką miasta Zgierz.
  • Jeż – H. Zdzitowiecka
  • Jeż – Iwona Salach

Piosenki o jeżach mogą być wartościowym elementem zajęć w przedszkolu, ponieważ łączą w sobie edukację i rozrywkę, pomagając dzieciom lepiej zrozumieć świat przyrody i jednocześnie bawić się. Oto kilka piosenek o jeżach, które można wykorzystać w przedszkolu:

  • Nasz przyjaciel jeż – MuzyKat Myzykalnie dla dzieci
  • Jeżyk – Śpiewanki.tv

Filmy edukacyjne o jeżach w przedszkolu mogą być cennym elementem programu nauczania, pomagając dzieciom zrozumieć i docenić znaczenie jeży w przyrodzie. Ponadto filmy edukacyjne są interaktywną i przyjemną formą nauki, która może pomóc w utrzymaniu uwagi dzieci i sprawić, że nauka będzie zabawą.

  • Zobacz jak wygląda życie jeża! – National Geographic Polska
  • Jeż film edukacyjny dla dzieci  – Bajki dla dzieci TV

Dzień Jeża – bajki z morałem i ogromną dawką wiedzy

Książki czytanki o jeżach stanowią cenną część literatury dla dzieci, pomagając w rozwoju wiedzy, wartości i wyobraźni. Czytanie tych historii może dostarczać zarówno edukacji, jak i rozrywki, sprawiając, że dzieci z pasją będą odkrywać fascynujący świat jeży.

Czytanie książek o jeżach, takich jak „Wielka przygoda Jeżyka” autorstwa Jennie Poh, jest wartościowe z wielu powodów:

  • Edukacja przyrodnicza: Książki te pozwalają dzieciom poznać świat jeży, ich zwyczaje, siedliska i potrzeby. Wprowadzają elementy nauki o przyrodzie w sposób dostosowany do zrozumienia przez najmłodszych czytelników. Przykładem pięknie zilustrowanej książki dla najmłodszych przedszkolaków będzie „Jeżyk z Parku” Tuli Tuli opowiada
  • Budowanie wartości: Książki takie jak „Wielka przygoda Jeżyka” oraz „Wszystko będzie dobrze” często przynoszą wartościowe przesłanie, jak np. znaczenie samodzielności, odwagi i pokonywania trudności jak również empatia i przyjaźń, która może rodzić się w bólach. Czy mogę się przytulić? to doskonała książka pokazująca samotność jeża z powodu jego kolców, ale mądra sowa słusznie powiedziała mu, że na każdego ktoś czeka! Te wartości są ważne w procesie wychowania i kształtowania charakteru dzieci.
  • Stymulowanie wyobraźni: Kolorowe ilustracje i fascynujące opowieści o jeżach pobudzają wyobraźnię dzieci, pozwalając im kreować własne historie i wizje.
  • Rozwijanie umiejętności językowych: Czytanie książek wzbogaca słownictwo dzieci, pomaga w rozwoju umiejętności rozumienia tekstu oraz komunikacji.

Poznaj moje propozycje ciekawych książeczek na Dzień Jeża:

Dzień jeża – atrakcje i pomysły na zabawę.

Żłobek i przedszkole to doskonałe miejsca do rozwijania naturalnej ciekawości i kreatywności dzieci. Dlatego poniżej przedstawiam kilka propozycji, które mogą zainspirować do stworzenia ciekawych zabaw dla najmłodszych.

  • Opowieść o jeżu: Przeczytaj dzieciom krótką opowieść o jeżu lub pokaż krótki film edukacyjny o jeżach. Następnie możesz zadawać dzieciom pytania i rozmawiać na temat tego, czego się dowiedziały.
  • Budowa domków dla jeży: Dzieci mogą tworzyć małe modele domków dla jeży z klocków, z tektury, patyczków drewnianych innych dostępnych materiałów. To może być okazja do rozmowy o siedliskach jeży.
  • Stwórz swojego jeża: Dzieci mogą tworzyć własne, papierowe jeże. Będą potrzebować brązowego papieru na ciało jeża, białego/brązowego na kolce oraz czarnego na oczy i nos. Pomocą nauczyciela lub opiekuna, dzieci mogą wycinać i sklejać elementy, tworząc urocze jeże. Taka praca plastyczna to świetna okazja do rozwijania umiejętności manualnych.
  • Jeżowa podróż edukacyjna: Przygotuj prezentację multimedialną lub plansze edukacyjne, na których dzieci mogą dowiedzieć się więcej o życiu jeży, ich pożywieniu i siedliskach. Wykorzystać można edukacyjny filmik o jeżach na youtube.

Dzień Jeża kolorowanka

Kolorowanki z jeżem to ciekawe narzędzie edukacyjne i rozrywkowe, które może przynieść wiele korzyści dzieciom: Kolorowanki z motywem jeża mogą być wykorzystane do edukacji przyrodniczej. Na przykład, podczas kolorowania można rozmawiać z dziećmi o życiu jeży, ich zwyczajach i środowisku życia, co jest zarówno edukacyjne, jak i zabawne.

  • Warto jednak pamiętać, że kolorowanki jako praca plastyczna powinny być stosowane umiarkowanie i nie powinny zastępować innych form aktywności, takich jak zabawy na świeżym powietrzu, czytanie książek, czy interakcja społeczna. Kolorowanki z jeżem mogą być używane jako jedno z narzędzi w edukacji przedszkolnej, aby rozwijać różnorodne umiejętności i zainteresowania dzieci.

Dzień Jeża w przedszkolu i żłobku medal

Medal lub odznaka dla dzieci na Dzień Jeża w przedszkolu może być wspaniałym pomysłem, aby uczcić to wyjątkowe święto i podkreślić zaangażowanie dzieci w naukę i zabawy związaną z jeżami. Oto kilka sugestii na projekt takiej odznaki: Medal można wydrukować i zalaminować – na tył przykleić kawałek taśmy dwustronnej i medal można przykleić do bluzy dziecka. Opcja bez taśmy też jest super i można wręczyć do rączki dzieciom na pamiątkę tego wyjątkowego i bardzo edukacyjnego dnia w roku.

Labirynt plansza do zabawy

Zabawa labirynt, w którym trzeba zaprowadzić jeża do swoich ulubionych przysmaków, ma kilka celów i korzyści edukacyjnych dla dzieci:

  1. Rozwijanie umiejętności logicznego myślenia: Labirynt to wyjątkowe wyzwanie, które wymaga od dzieci myślenia o kolejnych krokach i planowania ścieżki. To doskonały sposób na rozwijanie umiejętności rozumowania logicznego.
  2. Rozwijanie umiejętności koncentracji: Zadanie w labiryncie wymaga od dzieci skupienia się na celu i śledzenia własnej trasy. Pomaga to w kształtowaniu umiejętności koncentracji.
  3. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów: Dzieci muszą analizować i rozwiązywać problemy, próbując znaleźć najlepszą trasę przez labirynt. To buduje ich zdolności do rozwiązywania trudności.
  4. Rozwijanie koordynacji ręka-oko: Podczas zabawy w labirynt dzieci często używają dłoni do śledzenia trasy. To doskonały sposób na rozwijanie koordynacji ręka-oko.
  5. Wzmacnianie cierpliwości: Zadanie w labiryncie może być czasochłonne, ale pomaga w kształtowaniu cierpliwości i wytrwałości.
  6. Edukacja o jeżach: Labirynt z jeżem i przysmakami może być również okazją do edukacji o zwierzętach i ich zachowaniach. Dzieci mogą dowiedzieć się, że jeże lubią różne pokarmy i jakie są ich ulubione przysmaki.
  7. Rozwijanie kreatywności: Dzieci mogą być zachęcane do próbowania różnych strategii i eksperymentowania, aby znaleźć najlepszą trasę dla jeża. To stymuluje ich kreatywność i myślenie „poza schematem”.

Wszystkie te cele sprawiają, że zabawa w labiryncie jest atrakcyjną i edukacyjną formą rozrywki, która pomaga dzieciom rozwijać szereg istotnych umiejętności, jednocześnie dostarczając im zabawy i satysfakcji z osiąganych sukcesów.

Dzień jeża w przedszkolu podsumowanie

Przedszkole i żłobek to placówki w których obchodzenie Dnia Jeża dostarcza okazji do edukacji dzieci na temat jeży, ich zwyczajów życiowych, roli w ekosystemie i potrzeby ochrony. To wspaniała okazja, by rozwijać świadomość ekologiczną dzieci i kształtować ich szacunek dla przyrody.

Ponadto:

  • Rozwijanie umiejętności: W trakcie obchodzenia Dnia Jeża dzieci mogą rozwijać różnorodne umiejętności, takie jak myślenie logiczne (np. przez zabawy w labirynty), zdolności manualne (np. przez kolorowanki), czy umiejętność pracy zespołowej (np. przez wspólne projekty).

Dzień Jeża w przedszkolu może, ale nie musi obfitować w ciekawe atrakcje/zajęcia. Kluczowe jest to, w jaki sposób opracujesz scenariusz zajęć oraz materiały i przedstawisz dzieciom, jak ważne są te ssaki w naszej naturze, nawet jeśli tylko jedną ilustracją jeża. Zakończenie dnia jeża można podsumować quizem, które zweryfikuje pamięć i zaangażowanie dzieci w przyswajaniu nowej wiedzy o zwierzętach w tym przypadku jeżach.

Sprawdź swoją wiedzę o jeżach!

Prosty test tak / nie sprawdzający wiedzę przedszkolaków o jeżach.

Czy jeż potrafi pływać?
Czy jeż jest ssakiem?
Czy jeż żywi się owadami?
Czy jeż zwija się w kulkę, gdy się boi?
Czy jeż jest mięsożerny?
Czy jeż jest narażony na wypadek na drodze?
Czy jeż jest aktywny nocą?
Czy jeż rodzi się z kolcami?
Czy jeż po urodzeniu widzi?
Czy jeż jest pod ścisłą ochroną w Polsce?
Czy jeż może pić mleko?
Czy jeż je jabłka?
Czy jeż ma doskonały węch i słuch?
Czy jeże mają dobry wzrok?
Kiedy jest dzień jeża? to jako otwarte pytanie kończące zajęcia o jeżu.

Reasumując kiedy jest Dzień Jeża w przedszkolu? Nie zapomnij, że Dzień Jeża przypada 10 listopada.

Autor

Witam, mam przyjemność powitać Cię na moim blogu. Jestem opiekunem psa terapeutycznego. Ponadto uwielbiam dobre jedzenie i inspirujące widoki za oknem. Rolinko to miejsce, w którym dzielę się pomysłami na kreatywne zabawy z dzieckiem. Rozgość się – będę niezmiernie wdzięczna za dobre słowo w komentarzu jak również konstruktywną krytykę. Każda opinia motywuje mnie do dalszej pracy. Pozdrawiam!

Napisz komentarz